Vitamin, doğal besin kaynaklarında bulunan ve hücre yenilenmesine, enerji üretimine yardımcı olan bileşiktir. Ancak bazı durumlarda vitamin ihtiyacı besinlerden karşılanamamaktadır. Dolayısıyla dışarıdan da ek vitamin takviyesi almak gerekebilmektedir.
Vitamin Nedir?
Vitamin, yaşamın sürdürülebilmesi için vücudun küçük miktarlarda ihtiyaç duyduğu organik bileşiktir. Çoğu vitamin yiyeceklerden alınmaktadır. Çünkü insan vücudu vitaminleri ya yeterince üretmez ya da hiç üretmez.
Günümüzde tanımlanmış olan 13 adet vitamin türü bulunmaktadır. Bunlar;
- A vitamini
- B1 vitamini
- B2 vitamini
- B3 vitamini
- B5 vitamini
- B6 vitamini
- B7 vitamini
- B9 vitamini
- B12 vitamini
- C vitamini
- D vitamini
- E vitamini
- K vitamini şeklindedir.
Vitamin Grupları Nelerdir?
Vitaminler yağda çözünen ve suda çözünen vitaminler olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Yağda çözünen vitaminler;
- A vitamini
- D vitamini
- E vitamini
- K vitamini
Vücudumuz yağda çözünen vitaminleri yağ dokularında ya da karaciğerde depolamaktadır. Yağda çözünen vitaminler sindirim sistemi yolu ile emilmektedir. Aynı zamanda bu vitaminler vücutta depolanabilen vitaminler olarak karşımıza çıkmaktadır.
Suda çözünen vitaminler;
- C vitamini
- B vitamini
Suda çözünen vitamin grupları vücutta depolanamazlar. Dolayısıyla düzenli olarak besin ya da takviye yolu ile alınmaları gerekmektedir.
Vitaminlerin Görevleri
Vücut fonksiyonlarının sağlıklı bir şekilde çalışabilmesinde vitaminlerin rolü oldukça önemlidir. Bu nedenle her türlü vitamin eksikliğinde vücut negatif bir şekilde etkilenir.
Vitaminlerin görevleri aşağıdaki gibidir:
- Hücre zarı ve DNA gibi yapısal alanlarda oluşabilecek zararlardan korunmayı sağlar.
- Gebelik öncesinde, sırasında ve sonrasında anne ve bebek sağlığı için son derece önemlidir. Vitamin kullanımı gebeliğin sağlıklı bir şekilde ilerlemesini, düşük riskinin en aza indirgenmesini, erken doğumun engellenmesini ve aynı zamanda bebekte oluşabilecek herhangi bir gelişim sorununun önüne geçilmesini sağlamaktadır.
- Vücuda bağışıklık kazandırır.
- Uzun süreli ilaç kullanmak zorunda olan kişiler için ilaçların yan etkilerinin en aza indirilmesini sağlar. Dolayısıyla ilaçların vücutta yarattığı tahribatın engellemesinde ya da azaltılmasında etkilidir.
- Metabolizmayı olumsuz etkileyen hastalıkların iyileşmesinde etkin rol oynar.
- Sıklıkla görülen Polikistik Over Sendromu tedavisinde kullanılır. Özellikle PKOS’u olan hastalarda görülen kıllanma, regl döngülerinde düzensizlik, sivilcelenme, insülin direnci, psikolojik rahatsızlıklar gibi sorunlar üzerinde etkilidir.
- Vitamin mide, bağırsak ve pankreas sağlığı için önemlidir.
- Besinlerin mide ve bağırsakta emilimine destek olur.
- Kemikleri güçlendirir. Aynı zamanda eklem sağlığı için önemlidir
- Oluşan krampların giderilmesine destek olur.
- Cilt, tırnak ve ayrıca saç sağlığı için de faydalıdır.
- Günlük hayatın sağlıklı bir şekilde devam ettirilmesini sağlarken, hastalıklarla mücadelede de etkilidir.
- Kandaki yağ oranını dengeler. Dolayısıyla damarları güçlendirir. Aynı zamanda damar tıkanıklığını önler ve kanın yoğunluğunu ayarlar.
- Yaraların çabuk iyileşmesini sağlar. Ağız, dil ve diş eti yaralarına iyi gelir.
- Depresyon ve anksiyete başta olmak üzere çeşitli psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde takviye olarak kullanılır.
- Üreme sorunlarının tedavisinde oldukça etkilidir. Kadın ve erkeklerde kısırlık için tedavi uygulanan hastalara vitamin içeren besinler ya da takviye almaları tavsiye edilmektedir.
Fazla Vitaminin Vücuda Faydası Var mıdır?
Vücut fonksiyonlarının düzgün bir şekilde çalışması üzerinde büyük bir etkiye sahip olduğu için ne kadar çok tüketilirse o kadar sağlıklı olunacağına inanılmaktadır. Ancak bu inanış oldukça yanlıştır. Çünkü vitamin eksikliği sağlık üzerinde birtakım olumsuz durumlara sebep olduğu gibi fazlalığı da çeşitli sorunların ortaya çıkmasına neden olur. Özellikle yağda eriyen vitaminler vücutta depolandığı için tehlikeli seviyelerde birikebilmektedir. Ayrıca suda çözünen vitaminler de idrar yolu ile atıldığı için fazla alınmalarının herhangi bir faydası bulunmamaktadır.